مهندسین مشاور زمین مرجع رایمند

مهندسین مشاور زمین مرجع رایمند

بکارگیری سیستم های GIS و RS در مدیریت شهری
مهندسین مشاور زمین مرجع رایمند

مهندسین مشاور زمین مرجع رایمند

بکارگیری سیستم های GIS و RS در مدیریت شهری

2- بکارگیری (RS) و (GIS) در کنترل ساخت و سازهای غیرمجاز

گسترش بی رویه شهرها مشکلات متعددی را بدنبال دارد. افزایش هزینه‌های نگهداری و خدمات رسانی، رواج ساخت و سازهای غیرمجاز، حاشیه نشینی و... از جمله مشکلاتی است که به علت گسترش بی‌رویه، دامنگیر بسیاری از شهرداریها شده است. مهمتر اینکه در بسیاری از موارد توسعه بی رویه ناشی از ساخت و سازهای غیرمجاز در جهاتی صورت گرفته است که می‌تواند آینده مخاطره آمیزی را برای ساکنان آن رقم بزند. ساخت‌وساز بر روی گسلها و مسیلها، از بین بردن باغات و اراضی زراعی شهری و همچنین عدم رعایت استاندارهای لازم در تفکیک اراضی از آن جمله می‌باشد. علاوه بر این ساخت وسازهای غیرمجاز نوعی فرار از پرداخت هزینه‌های قانونی به شهرداری‌ها و دریافت خدمات شهری از شهرداری بدون پرداخت هزینه آن محسوب می‌گردد. اگرچه در بیشتر موارد این پدیده زائیده عملکرد شهرداری‌ها نمی‌باشد اما عدم توانایی شهرداری‌ها در اعمال نظارت‌های قانونی که می‌تواند این رویه را کنترل و یا کند نماید را نیز نباید فراموش کرد آنچه مهم است این است که توجه به میزان ، چگونگی و جهات گسترش فیزیکی شهرها می‌تواند در هدایت گسترش شهر تعیین کننده باشد.

بکارگیری ابزارها و روشهای علمی می‌تواند ضمن کاهش هزینه های نظارت شهرداری‌ها اثربخشی عملکرد نظارتی شهرداری‌ها را افزایش دهد.

سیستم سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) از جمله ابزارهای علمی هستند که امروزه در این زمینه به کمک شهرداری‌ها آمده اند. بکارگیری تصاویر ماهواره‌ای در تعیین میزان و جهات گسترش شهرها، چگونگی توزیع ساخت و سازهای غیرمجاز و شناسائی آنها جهت اعمال قانون ماده صد شهرداری و جلوگیری از گسترش ساخت و سازهای غیرمجاز و همچنین امکان برنامه‌ریزی برای هدایت توسعه فیزیکی شهر در جهات مناسب بسیار کارآمد است و دقت و سرعت بالای مورد نیاز مدیران شهری را فراهم نموده است. این شرکت با بهره‌گیری از نیروی انسانی متخصص و با تجربه آمادگی دارد تا شهرداری‌ها را در این ارتباط یاری نماید.  

1- کاربردهای GIS در ایران و جهان

ایده استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی مدتها قبل از اختراع کامپیوتر یعنی در اواسط قرن نوزدهم شکل گرفته است. اما کاربردی شدن سیستم GIS از دهه 1950 آغاز و در دهه 1970 سیستمهای تجاری GIS به بازار عرضه شد. پیدایش نسلهای جدید کامپیوتر و کاهش سریع قیمت آن موجب توسعه کاربرد سیستمهای GIS گردید. کاربرد دانش GIS درایران بسیار نوپا است اگرچه تاریخ ورود و کاربرد آن به کشور ما بطور دقیق مشخص نیست اما اواخر دهه 1360 در مراکز علمی مطرح و از نیمه 1370 بسیاری از دستگاههای اجرائی از جمله شهرداریها با هدف اعمال مدیریت بهتر و ارائه بهتر خدمات به سمت ایجاد پایگاههای داده مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی قدم برداشتند. در سایه تکنولوژی ارتباط و دستیابی به این نرم افزار و با توجه به قابلیتهای دانش GIS در پاسخگوئی به بسیاری از نیازهای دستگاههای اجرائی دولتی و بخش عمومی، سیستم اطلاعات جغرافیایی توانسته است جای خود را در بین سیستم‌های اطلاعات مدیریتی بخوبی باز کند. بطوری که امروزه در بسیاری از دستگاههای دولتی و شهرداری افرادی بعنوان کارشناسان و یا کاربر GIS بکار گرفته شده‌اند. دستیابی به کاربردهای جدید GIS در زمینه‌های مختلف نظامی، اقتصادی، مدیریتی، آموزشی، بهداشت و درمان، مدیریت بحران، بازاریابی و ... موجب شده است تا افق روشنی از بکارگیری GIS در سطوح جهانی و ملی پیش رو باشد. می‌توان قاطعانه گفت که در دنیای حاضر هر نوع فعالیتی که بر روی کره زمین انجام می‌شود برای آینده‌نگری و اداره امور و نظارت بر امور مرتبط با آن؛ نیاز به زمین مرجع نمودن داده‌ها و اطلاعات مرتبط با آن دارد تا بهتر بتوان ارتباط بین فعالیت و مکان را به تصویر کشید و برای بهبود انجام فعالیتها تدابیر لازم را بکار بست،.بنابراین روشن است که نیاز به سیستم اطلاعات جغرافیایی در حوزه فعالیتهای  برخی ازدستگاههای  خدماتی و اجرایی دولتی محدود نخواهد شد.

همچنانکه در کشورهای پیشرفته حوزه علوم اجتماعی و اقتصادی بویژه بخش خصوصی فعال در عرصه بازرگانی از متقاضیان عمده این دانش به حساب می ایند. حوزه اجتماعی و اقتصادی فعال در بخش خصوصی کشور ایران نیز رفته رفته به سمت بکارگیری GIS حرکت خواهد کرد. در عرصه اقتصاد جهانی سیستم اطلاعات جغرافیایی بعنوان ابزاری مؤثر در تصمیم‌گیری‌های توسعه اقتصادی شناخته می‌شود و یکی از اهداف عمده استفاده از این دانش را بازاریابی می‌دانند. اگر چه دسترسی به آمار مربوط به اینکه در سطح جهان کدامیک از کشورها به چه میزان پروژه های مرتبط با GIS انجام داده‌اند ممکن نیست اما آنچه مشخص است درکشورهای صنعتی پیشرفته GIS زمینه‌های پیدایش کسب و کار و فرصتهای شغلی جدیدی را ایجاد نموده است. و موجب شکوفائی بسیاری از فرصتهای شغلی جدید در زمینه‌های تجارت داده، اطلاعات، تجارت هوشمند، پدافند، مدیریت بحران و واکنش سریع برنامه‌های خدمات عمومی، انرژی و تاسیسات ضروری، زمین شناسی و محیط زیست، تحقیقات علمی، برنامه‌ریزیهای شهری و روستائی، گردشگری و... شده است.